Kolombiya’da 6.000 yıllık iskeletler bulundu. Ancak bir nokta var ki, önceki keşiflerden ayrı kılıyor: Bu iskeletlerin, bugünkü yerli halklarla hiçbir genetik bağlantısı bulunmuyor.
Kolombiya’nın Bogota kenti yakınlarındaki Checua adlı arkeolojik alanda tam 6.000 yıllık insan iskeletleri bulundu. Ancak bu iskeletleri asıl sıra dışı kılan; taşıdıkları benzersiz DNA yapısı oldu. Araştırmacılar, bu insanların bugünkü hiçbir yerli toplulukla genetik bağ taşımadığını ve tamamen ortadan kaybolmuş, gizemli bir soyağacına ait olduğunu açıkladı.
GENETİK İZLERİ TAMAMEN SİLİNMİŞ
Almanya’daki Senckenberg İnsan Evrimi Merkezi’nden doktora öğrencisi Kim-Louise Krettek liderliğindeki ekip, 6.000 ila 500 yıl önce Kolombiya’nın yüksek platolarında yaşamış 21 bireyin antik DNA örneklerini analiz etti. Bu analizlere göre:
ORTA AMERİKA’DAN GELEN YENİ BİR DALGA
Yeni gelen toplulukların DNA’sı, Panama ve Kosta Rika’daki Chibcha dilli topluluklarla genetik benzerlik gösteriyor. Bu göçle birlikte:
Araştırmanın Kolombiyalı ortağı Andrea Casas-Vargas bu değişimin büyük ihtimalle savaşla değil; göç, kültürel etkileşim ve birliktelikler yoluyla gerçekleştiğini belirtiyor.
GENETİK YOK OLUŞ ÇOK NADİR BİR DURUM
Araştırmaya göre Checua halkı yalnızca yer değiştirmedi; genetik olarak tamamen silindi. Bu, Güney Amerika için oldukça nadir bir durum çünkü kıtanın güneyinde ve Andlar’da binlerce yıllık genetik süreklilik gözlemlenebiliyor. Ancak Bogota platosunda yaşanan değişim, tam anlamıyla bir nüfus değişimiydi.
“KÜLTÜREL KİMLİKLE KARIŞTIRILMAMALI”
Araştırmanın kıdemli yazarı Prof. Cosimo Posth, genetik ve kültürel kimlik arasında doğrudan bir eşitlik kurulamayacağı konusunda uyarıyor:
“Geçmişe ve köklere dair sorular, yerli halkların kimlik algısı için hassas bir alan. Genetik yapı, kültürel kimlikle karıştırılmamalı.”
Ekip, Kolombiya’daki yerli Muisca topluluğu ile iş birliği yaparak hem bilimsel hem toplumsal sorumluluk taşıyan bir çalışma yürüttüklerini de vurguluyor.
BU ÇALIŞMA HENÜZ BAŞLANGIÇ
Bu araştırma, Kolombiya’da antik DNA üzerine yapılan ilk çalışma olma özelliğini taşıyor. Bilim insanları; Kolombiya’nın batısı, Venezuela ve Ekvador gibi hala araştırılmamış bölgelerde keşfedilecek birçok bilinmeyen olduğunu belirtiyor:
“Bu toprakların altında hala keşfedilmemiş genetik sırlar yatıyor. Antik DNA, Güney Amerika’ya insan göçünün haritasını çıkaracak.”