Bursa Tarihi’ne Yeni Bir Bakış: Ömer Faruk Dinçel’in Eseri

Bursa, sadece Osmanlı’nın ilk başkenti değil; aynı zamanda medeniyetin, emeğin ve aklın yoğrulduğu bir tarih laboratuvarıdır. Araştırmacı yazar, mühendis ve belgeselci Ekrem Hayri Peker’in gözünden bakıldığında ise Bursa tarihi, yüzeyde görünenin çok daha ötesinde; derinlikli, çok katmanlı ve dikkatle okunması gereken bir uygarlık haritası olarak karşımıza çıkar.

Toprak Altındaki Hafıza
Peker’e göre Bursa’nın tarihi yalnızca camilerde, türbelerde veya hanlarda değil; aynı zamanda toprak altında kalan su yollarında, unutulmuş değirmenlerde, mesleklerini kaybetmiş zanaatkârlarda ve değişen kent dokusunda saklıdır. Belgesellerinde sıkça vurguladığı gibi, Bursa’nın alt yapısı ve su kültürü, Orta Çağ Avrupa’sına örnek olacak nitelikteydi.

Kent, Sanayi ve Doğa
Peker, sanayileşmenin kent kültürünü yok etmeden yapılabileceğini savunuyor. Ona göre Bursa’da bu denge uzun yıllar gözetilmedi ve tarih ile doğa, hızla betonlaşmaya kurban edildi. Bu bağlamda Çekirge Hamam Kültürü, Muradiye Külliyesi çevresi ve Cumalıkızık gibi bölgeler, hâlâ nefes alabilen tarih alanları olarak korunmalı.

Bir Mühendisin Gözüyle Tarih
Mühendis bakışıyla tarih okumak, Peker’e farklı bir avantaj sunuyor. Kervansarayların yer seçiminden hanların hava akışına, camilerin su sistemlerinden bedestenlerin ticaret mantığına kadar her detay, onun yorumlarında teknik bir derinlikle analiz ediliyor.

Bursa İçin Çağrı
Ekrem Hayri Peker, yalnızca geçmişi anlatmakla kalmıyor; aynı zamanda bugünü ve geleceği de sorumlulukla şekillendirmemiz gerektiğini vurguluyor. Bursa’nın tarihi kimliğinin rant projeleriyle değil, bilimsel akılla ve kolektif bilinçle korunması gerektiğini her fırsatta dile getiriyor.

Sonuç Yerine
Ömer Faruk Dinçel’in kaleminden, Ekrem Hayri Peker’in gözlüğünden süzülen Bursa tarihi; sadece bir kentin değil, bir medeniyetin özetidir. Bu kadim şehir, geçmişin izlerini geleceğe taşıyacak vizyoner yaklaşımlara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyor.

Bursa’nın tarihi, bir kez daha derinlemesine incelendi ve bu kez kalemi elinde taşıyan isim, Bursa’nın kültürel mirasına olan katkılarıyla tanınan tarihçi ve yazar Ömer Faruk Dinçel oldu. Dinçel, 28. kitabı olan Bursa Tarihi ile Bursa’nın binlerce yıllık geçmişini, tarihsel ve kültürel zenginliklerini mercek altına alıyor.

Bursa’nın Harmancık ilçesinin Karaca Mahallesinden doğan Dinçel, 1971 yılında Mustafakemalpaşa’da dünyaya geldi. Tarih öğretmenliği kariyerini Tavşanlı ve Orhaneli’de sürdüren Dinçel, 2015 yılında Dumlupınar Üniversitesi’nde yakınçağ tarihi üzerine yüksek lisansını tamamladı. Bugüne kadar sayısız dergi ve gazetede makaleleri yayımlanan, 29 kitabın yazarı olan Dinçel’in son eseri Bursa ve Çevresindeki Yörükler adını taşıyor.

Bursa Tarihi adlı kitabında, Antik Çağ’dan başlayarak günümüze kadar olan süreci ele alan Dinçel, Bursa’nın tarihindeki önemli dönemleri sırasıyla inceliyor. Kitap, Bithynia dönemi ve şehrin kuruluş efsaneleriyle başlıyor, ardından Bizans, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ışık tutuyor. Dinçel, Bursa’nın kültürel ve dini yapısını da gözler önüne seriyor ve şehrin sosyal yapısındaki evrimi anlatıyor.

Dinçel, kitabında sadece tarihi olayları değil, aynı zamanda Bursa’nın düşünsel ve kültürel hayatını da kapsamlı bir şekilde ele alıyor. Sufiler ve düşünce hayatı bölümü, şehrin tarihsel sürecinde önemli bir yere sahip olan dini ve fikri hareketlere yer veriyor. Ayrıca Bursa Şehrengizleri başlığı altında, şehirle özdeşleşmiş geleneksel şairler ve edebi figürlere dair bir derleme sunuyor.

Kitapta, Bursa’nın fetih yılına da değinen Dinçel, Neşri’nin eserini kaynak göstererek, şehrin gerçek fetih yılının 1322 olduğunu vurguluyor. Ayrıca Bursa ile İlgili Meşhurlar başlığı altında, Bursa’dan çıkan önemli şahsiyetlerin hayatına dair derinlemesine bilgiler sunuluyor.

Dinçel, kitabının sonlarına doğru Bursa’nın kültürel mirasına dair sosyal bir bakış açısı sunarak, spor ve yemek kültürüne de geniş yer ayırıyor. Bursa’nın geleneksel sporları ve mutfağı, kitabın bu bölümlerinde detaylı bir şekilde işleniyor.

Bursa’nın tarihine olan katkılarının yanı sıra, şehre dair yaptığı derinlemesine çalışmalarla tanınan yazar, bu yeni kitabıyla da Bursa’nın tarihi kimliğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Kitap, Bursa’nın tarihine ilgi duyan herkes için değerli bir kaynak olma niteliği taşıyor.

Ekrem Hayri Peker’in bakış açısına göre ise, Bursa’nın tarihi sadece geçmişi öğrenmekle kalmamalı, aynı zamanda bu mirası nasıl koruyup geleceğe taşırız sorusu da önemli bir yer tutuyor. Peker, özellikle şehrin sanayi devrimi sürecindeki dönüşümünü ve bu sürecin tarihi mirasla nasıl harmanlandığını derinlemesine incelemeyi önemserdi. Bursa Tarihi, Peker’in bakış açısıyla, şehrin geçmişi ile bugünü arasında köprü kuran bir eser olarak değerlendirilebilir.

Bu değerli çalışma, hem tarihçilerin hem de Bursa’nın kültürel mirasını merak edenlerin ilgisini çekecek ve şehri daha iyi anlamalarına yardımcı olacak bir başvuru kaynağı olacak.

Kitap hakkında bilgiler:
Kitap, 460 sayfa ve A4 boyutunda, kendi yayınevinden basıldı.