Deprem Kapıda! Kentsel Dönüşüm Arafta! “Yasal Engeller Yüzünden Vatandaşın Can Güvenliği Tehlikede!”

Türkiye, başta deprem olmak üzere sayısız doğal afetin gölgesinde yaşayan bir ülke. Afet Risk Azaltma Planları (ARAP) ve kentsel dönüşüm projeleri, şehirleri güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir hale getirmenin tek yolu. Ancak bugün, masada duran planlar mevzuat engelleri ve bürokratik kilitler yüzünden tozlanıyor.

Kentsel Dönüşüm, Hukuki Çıkmazda

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile başlatılan dönüşüm hamlesi, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapıların varlığı nedeniyle tıkanmış durumda. Yerel belediyeler, imar planı ve yapı ruhsatı süreçlerinde bu engelleri aşamadığı için birçok proje başlamadan çürüyor. Üstelik mülkiyet ihtilafları, kat irtifakı/kat mülkiyeti sorunları ve yapı kayıt belgesi iptalleri, süreci felce uğratıyor.

İmar Yasasına Takılanlar Derneği, bu duruma isyan ederek şu uyarıyı yapıyor:

“Kentsel dönüşüm yalnızca beton dökmek değildir; bu, yaşam hakkının korunmasıdır. Mevzuat engelleri yüzünden dönüşüm bekleyen binalar her depremde mezara dönüşebilir. #YapıKayıt güncellenmeden bu ülke dönüşemez.”

 Sert Çözüm Çağrıları

Dernek, kentsel dönüşümün önündeki hukuki ve teknik engellerin kaldırılması için altı maddelik acil eylem planını kamuoyuna sundu:

1. Mülkiyet sorunları giderilsin: Ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapılara özel geçiş hükümleri getirilmeli, tapu ve mülkiyet engelleri ortadan kaldırılmalı.

2. Yapı Kayıt belgesi mağduriyetleri son bulsun: İmar barışı sürecinde alınan belgeler iptal edilmemeli, dönüşüm sürecinde hak sahipliği için geçerli sayılmalı.

3. Afet bölgelerinde hızlandırılmış dönüşüm: Riskli yapı tespitleri AFAD ve belediyelerce hızla yapılmalı, öncelikli kredi ve hibe desteği sağlanmalı.

4. Bilimsel veriler zorunlu olsun: Mikro-bölgeleme etütleri, zemin analizleri ve deprem haritaları planlamanın ayrılmaz parçası olmalı.

5. Vatandaş sürece dahil edilmeli: Hak sahipleri, meslek odaları ve STK’lar kararlara ortak edilmeli, sosyal uyum gözetilmeli.

6. Finansman adil olmalı: Dar gelirliye düşük faizli, uzun vadeli kredi ve kira yardımları genişletilmeli, teşvikler artırılmalı.

“Zaman Daralıyor, Yasalar Bekliyor”

Dernek, “Her gecikilen gün, yıkılmaya bir adım daha yaklaşan binalarda yaşayan milyonlarca vatandaş demek. Yasal zemini güçlendirin, #YapıKayıt güncellemesini yapın, dönüşümü hızlandırın” diyerek yetkililere sert mesaj verdi.