TCMB’den temerrüt açıklaması

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son dönemde uygulanan parasal sıkılaşma politikalarının reel sektör üzerindeki etkilerine dair dikkat çeken bir analiz yayımladı. TCMB’nin “Merkezin Güncesi” adlı blog sayfasında yer alan “Parasal Sıkılaşma, Temerrüt Riski ve Firmaların Konut Satışı” başlıklı analiz, firmaların finansal dayanıklılığına ve temerrüt riskine odaklandı.

TCMB uzmanları Altan Aldan, Kadir Gürci ve Ünal Seven imzasını taşıyan çalışmada, reel sektör firmalarının son parasal sıkılaşma sürecine düşük borçluluk oranları ve yüksek kârlılık seviyeleriyle girdiği vurgulandı.

“Firmaların bu döneme güçlü finansal tamponlarla girmesi, temerrüt riskini sınırlayan en önemli etkenlerden biri olmuştur.” ifadelerine yer verildi.

TEMERRÜT GÖSTERGELERİ TARİHSEL ORTALAMANIN ALTINDA

Analizde dikkat çeken bulgulardan biri de temerrüt göstergelerinin ciddi bir bozulma göstermemesi oldu:

Karşılıksız çek oranı, sıkılaşmanın ilk döneminde yükselse de halen tarihsel ortalamaların altında seyrediyor.

Takipteki ticari kredi oranı, 2023 sonunda tarihi en düşük seviyeye geriledi. 2024 ve 2025’te ise bu oran sınırlı bir artış gösterse de ortalamanın oldukça altında kalmaya devam etti.

FİRMALAR KONUT SATIŞI YOLUNA GİTMEDİ

Merkez Bankası, firmaların likidite sağlamak amacıyla konut gibi varlıklarını satışa çıkarıp çıkarmadığını da analiz etti. Ancak tüzel kişilere ait konut satışlarında dikkat çekici bir artış yaşanmadığı ortaya çıktı.

2019 Nisan ayında %24,3 ile zirveye çıkan tüzel kişi payı, 2025 itibarıyla %20’nin altında seyrediyor.

Son sıkılaşma döneminde bu oranın artış göstermediği, aksine durağanlaştığı belirtildi.

Bu bulgular, firmaların temerrütten kaçınmak için varlık satışı yapmak zorunda kalmadığını destekliyor.

REEL SEKTÖR FİNANSAL AÇIDAN DENGELİ DURUYOR

Sonuç olarak TCMB, mevcut veriler ışığında reel sektör firmalarının temerrüt riski açısından sağlıklı bir görünüm sergilediğini vurguluyor. Sıkılaşma dönemine sağlam bilanço yapısıyla giren firmaların, mevcut koşulları varlık satışı gibi zorlayıcı adımlara başvurmadan yönetebildiği görülüyor.